HoSE: Vốn hoá thị trường cổ phiếu sau 20 năm đã đạt 57% GDP với 2,8 triệu tỷ đồng, hỗ trợ huy động 295 ngàn tỷ tiền vốn

Trên 80% công ty niêm yết trên HoSE đã thực hiện tăng vốn điều lệ sau khi niêm yết trên thị trường chứng khoán, trong đó, một số công ty có mức tăng vốn điều lệ cao như CTCP Vincom - VIC (43 lần), Ngân hàng Ngoại Thương - VCB (33 lần), CTCP Cơ điện lạnh - REE (21 lần), CTCP Sữa Việt Nam - VNM (11 lần).

Khai trương hoạt động vào ngày 20/7/2000 và tổ chức phiên giao dịch đầu tiên vào ngày 28/7/2000, Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (TTGDCK Tp.HCM) – tiền thân của Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HoSE) – là thị trường giao dịch chứng khoán tập trung đầu tiên của Việt Nam. Việc ra đời của TTGDCK TP.HCM đã chính thức đưa thị trường chứng khoán Việt Nam đi vào hoạt động có tổ chức với mục tiêu xây dựng một kênh huy động, phân bổ vốn trung và dài hạn hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế đất nước.

Qua 20 năm hoạt động, có tổng cộng 483 mã cổ phiếu, 9 chứng chỉ quỹ đóng, 478 trái phiếu, 4 chứng chỉ quỹ ETF, 165 chứng quyền có bảo đảm tham gia niêm yết mới và 103 mã cổ phiếu, 6 chứng chỉ quỹ, 81 trái phiếu và 89 chứng quyền có bảo đảm hủy niêm yết. Tổng giá trị chứng khoán được mua bán trao đổi qua Sở sau 20 năm đạt hơn 7,7 triệu tỷ đồng (hơn 339 tỷ chứng khoán).

Tính đến ngày 30/6/2020, HoSE có 380 mã cổ phiếu niêm yết, 3 chứng chỉ quỹ đóng, 4 chứng chỉ quỹ ETF, 43 trái phiếu và 76 mã chứng quyền có bảo đảm đang niêm yết. Tổng giá trị vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt trên 2,8 triệu tỷ đồng, chiếm trên 90% giá trị vốn hóa thị trường cổ phiếu cả nước, tương đương 57% GDP. Có 74 công ty chứng khoán thành viên với hơn 2,3 triệu tài khoản của nhà đầu tư.

Các công ty niêm yết trên Sở là các công ty lớn, đầu ngành, có hoạt động kinh doanh tăng trưởng ổn định. 3 ngành có tỷ trọng cao nhất trên HoSE bao gồm ngành Tài chính, Bất động sản và Tiêu dùng thiết yếu chiếm hơn 80% giá trị vốn hóa toàn thị trường. Có 23 doanh nghiệp có vốn hóa trên 1 tỷ USD niêm yết trên HoSE trong đó có 10 ngân hàng.

Kể từ khi tham gia niêm yết, các doanh nghiệp đã huy động được một lượng vốn đáng kể để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Tổng giá trị huy động thông qua phát hành thêm trên thị trường cổ phiếu kể từ năm 2000 đến nay ước đạt hơn 295 ngàn tỷ đồng với 834 đợt phát hành, trong đó, giai đoạn tái cấu trúc nền kinh tế 2010-2015 mức huy động tăng hơn 5 lần so với giai đoạn 2004-2009.

Trên 80% công ty niêm yết trên HoSE đã thực hiện tăng vốn điều lệ sau khi niêm yết trên thị trường chứng khoán, trong đó, một số công ty có mức tăng vốn điều lệ cao như CTCP Vincom - VIC (43 lần), Ngân hàng Ngoại Thương - VCB (33 lần), CTCP Cơ điện lạnh - REE (21 lần), CTCP Sữa Việt Nam - VNM (11 lần).

Nguồn vốn huy động qua thị trường chứng khoán giúp các công ty nâng cao năng lực tài chính, đầu tư cho các dự án mới, mở rộng sản xuất kinh doanh, tăng sức cạnh tranh và hiệu quả hoạt động. Các doanh nghiệp có giá trị huy động vốn lớn gồm VIC, VCB, MSN, BID là những doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh hiệu quả với tỷ suất lợi nhuận trên vốn và tài sản ở mức cao so với bình quân thị trường.

Sở cũng đã thực hiện 550 cuộc đấu giá cổ phần các doanh nghiệp kể từ năm 2005, bán được hơn 4.207 triệu cổ phần và hơn 122 triệu quyền mua cổ phần, qua đó thu về hơn 228 ngàn tỷ đồng cho các doanh nghiệp; trong đó, có 346 đợt chào bán cổ phần của DNNN cổ phần hóa, thu về gần 74.807 tỷ đồng. Một số doanh nghiệp đấu giá tiêu biểu có giá trị cổ phần thu về cao như: SAB (hơn 115 ngàn tỷ trong 2 đợt năm 2008 và 2017), VCB (trên 10 ngàn tỷ, năm 2007), VNM (hơn 9,5 ngàn tỷ trong 2 đợt 2005 và 2017). Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước gắn với việc đưa cổ phiếu vào giao dịch trên thị trường chứng khoán không chỉ giúp chuyển đổi các doanh nghiệp sang mô hình hoạt động có tính tự chủ, linh hoạt, hướng tới hiệu quả, mà còn giúp nâng cao tính minh bạch trong hoạt động và quản trị, cũng như năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp

Trong 20 năm hoạt động, Sở GDCK TP.HCM đã đề xuất và triển khai hàng loạt các giải pháp kỹ thuật về giao dịch và đa dạng hóa sản phẩm, trong đó đáng chú ý là việc triển khai khớp lệnh liên tục vào năm 2007, giao dịch trực tuyến vào năm 2009, kéo dài thời gian giao dịch và triển khai lệnh thị trường vào năm 2012, áp dụng đơn vị yết giá mới với bước giá tối thiểu 10đ/cp và tăng khối lượng đặt lệnh tối đa cho 1 lệnh giao dịch từ 19.990 lên 500.000 cổ phiếu/chứng chỉ quỹ vào năm 2016 đã cải thiện đáng kể thanh khoản trên thị trường.

Sở cũng tập trung các giải pháp phát triển thị trường cổ phiếu cơ sở. Khởi điểm với 2 mã cổ phiếu niêm yết vào tháng 7/2000, tiếp theo là trái phiếu chính phủ vào tháng 8/2000 và trái phiếu công ty vào tháng 11/2000 khi thị trường mới đi vào hoạt động, HoSE đã lần lượt triển khai niêm yết trái phiếu đô thị vào năm 2003, chứng chỉ quỹ đóng vào năm 2004.

Đến nay, danh mục sản phẩm đã phát triển sang chứng chỉ quỹ hoán đổi danh mục (Quỹ ETF VFM VN30 được niêm yết và giao dịch đầu tiên trên Sở vào năm 2014, tiếp đến là Quỹ ETF SSIAM VNX50 niêm yết vào năm 2017, ETF SSIAM VNFinLead, ETF VFM VNDiamond niêm yết vào năm 2020) và chứng quyền có bảo đảm (tháng 6/2019) giúp hoàn thiện cấu trúc sản phẩm trên TTCK Việt Nam, đa dạng hóa các lựa chọn đầu tư trên thị trường, góp phần tăng thanh khoản trên thị trường cơ sở.