Kinh nghiệm cho nhà đầu tư qua vụ FLC

Vụ việc ông Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn FLC muốn bán số cổ phiếu khổng lồ (175 triệu cp), gần như toàn bộ cổ phiếu FLC mà ông đang nắm giữ (215 triệu cp), làm rúng động thị trường những ngày qua. Nếu ông bán bình thường có lẽ đã không tốn nhiều giấy mực, vấn đề ở đây là “bán chui”.

Theo Thông tư số 96/2020 của Bộ Tài chính, người nội bộ của doanh nghiệp phải công bố thông tin (CBTT) về việc dự kiến giao dịch tại website của Sở giao dịch chứng khoán trước ngày dự kiến thực hiện giao dịch tối thiểu 3 ngày làm việc. Tuy nhiên, ông Quyết đã bán trước khi CBTT. Đây là hành vi vi phạm luật và tất nhiên có chế tài.

UBCKNN đã ra những quyết định nhanh chóng và quyết liệt để bảo vệ nhà đầu tư. Nhiều đề xuất cũng được đưa ra để không xảy ra những việc tương tự, chẳng hạn như nâng mức phạt đủ để răn đe; đưa vào danh sách đen; giới hạn giao dịch với chứng khoán thuộc sở hữu của lãnh đạo doanh nghiệp, cổ đông lớn, người có liên quan…

Có nhiều suy đoán, nghi vấn và đề xuất xung quanh vụ việc trên. Trong bài này, người viết muốn đề cập đến khía cạnh đầu tư. Nhà đầu tư cần học cách tự chịu trách nhiệm với quyết định đầu tư của bản thân.

Trong 3 phiên từ 11-13/01, tức ngay sau phiên ông Quyết bán 74.8 triệu cp nhưng không báo cáo, giá cổ phiếu FLC giảm tổng cộng 19.43%, vốn hóa bay hơi hơn 2,700 tỷ đồng. Không kể các nhà đầu tư đã mua số cổ phiếu nói trên, không ít nhà đầu tư thua lỗ khi mua vào cổ phiếu FLC ở mức giá đỉnh và cổ phiếu giảm sau khi thông tin vụ việc được đăng tải trên các phương tiện truyền thông.

Kinh nghiệm để đời cho nhà đầu tư

Mạng xã hội và các diễn đàn chứng khoán những ngày qua tràn ngập status liên quan đến vụ việc. Có nhà đầu tư mua cổ phiếu FLC than rằng: “Mới lướt nóng vài phiên mất toi mấy tháng lương”. Người thì phán: “Anh Q đạp đổ hết nồi bánh chưng của F0” hay “Đợt này, cổ đông FLC lại xa bờ 10 năm nữa rồi”.

Vấn đề, theo như một bình luận: “Biết FLC gian dối mà nhà đầu tư cứ lao vào, cớ sao lại chửi chủ tịch”, “Bài cũ diễn đi diễn lại mà vẫn lùa được ‘gà’”.

Tại sao? Câu trả lời nhận được là: “Ăn bằng lần, ai chẳng ham”, “Kéo từ 4-5 lên 20-21, khối người đổi từ ‘mẹc’ sang ‘lam’ rồi. Tham còn kêu gì”, “Tham thì chết thôi, trách ai bây giờ”.

Một số bình luận cho rằng: “Cá mập chốt lời, bình thường thôi. Mình không chốt sớm là do mình”, “Nhà đầu tư mới luôn lì cho đến khi thị trường vả mạnh vào mặt... chứ ai nói thì cũng kệ...”.

Trong khi đó, một số nhà đầu tư cho biết: “Không bao giờ đụng đến FLC”, “Sau vụ 2017, tôi không tin và chơi với anh nữa. Là nhà đầu tư thì nên tránh các ông chủ không đáng tin cậy ra”.

Bài học rút ra

Thời gian qua, nhiều nhà đầu tư có kiến thức và kinh nghiệm không kiếm được lợi nhuận, trong khi nhà đầu tư ít kinh nghiệm hơn lại thắng lớn. Nhưng qua những vụ việc như thế mới thấy đầu tư vào các doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt, thông tin minh bạch,… vẫn an tâm hơn.

Nhà đầu tư, đặc biệt là nhóm nhà đầu tư mới, nên tự bảo vệ trước những cổ phiếu, doanh nghiệp và lãnh đạo doanh nghiệp không minh bạch thông tin. Như một bình luận trên mạng: “Đừng mua cổ phiếu khi lãnh đạo trade”.

Nếu đầu cơ, nhà đầu tư phải có nguyên tắc. Theo chuyên gia, tỷ trọng đầu tư mạo hiểm chỉ nên dưới 30%; hai là luôn ăn non, nghĩa là chốt lời sớm; và ba là không tắm 2 lần trên 1 dòng sông, tức đã ăn 1 lần xong thì không mua lại.

Và khi gặp trường hợp người đứng đầu bán ra phần lớn cổ phiếu, nhưng không phải bán cho đối tác chiến lược mà là bán cho nhà đầu tư cá nhân, thì tương lai của doanh nghiệp và cổ phiếu đó chắc chắn không sáng sủa, nhà đầu tư nên tiến hành cắt lỗ sớm. Hãy thử tưởng tượng một chủ tàu kiêm thuyền trưởng, tắt hết đèn trên tàu rồi cài chế độ lái tự động, nửa đêm lặng lẽ rời tàu, liệu hành khách trên tàu có tin tưởng về một bến bờ tươi sáng mà ông ta hô hào?

Cuối cùng, nếu đầu cơ bị mất tiền, nhà đầu tư hãy tự trách bản thân đầu tiên, thay vì trách người khác. Liệu chúng ta có quá tham, quá vụ lợi khi nghe ngóng, tham gia vào đủ thứ room để được phím hàng; trong khi việc quan trọng hơn là phải học hỏi, nâng tầm tri thức.