[Quy tắc đầu tư vàng] Nguyên tắc vàng để giữ được tiền trên thị trường chứng khoán qua câu truyện cổ

Nhà đầu tư nên hạn chế việc quá phụ thuộc vào điểm số của thị trường mà nên dành thời gian quan tâm nhiều hơn tới giá trị nội tại của doanh nghiệp và tập trung vào các cơ hội mà mình thật sự có niềm tin cũng như hiểu rõ doanh nghiệp.

Truyện cổ Trung Quốc kể lại

Tiểu Vương là một doanh nhân thành đạt. Ông từng nói với cậu con trai của mình rằng đợi đến khi cậu được 23 tuổi, ông sẽ giao lại nghiệp vụ tài chính của công ty cho cậu. Nào ngờ, đúng ngày sinh nhật 23 tuổi của con trai, lão Vương lại dẫn cậu đến sòng bạc.

Cậu gật đầu nhận lời. Lão Vương vẫn chưa thể yên tâm, dặn con trai nhất định phải giữ lại 500 đô-la, dù thế nào cũng không được để thua sạch tiền. Cậu bé nghĩ thầm trong bụng, bố nói còn lại bao nhiêu thì sẽ còn lại bấy nhiêu, chuyện này nào có khó gì. Tuy nhiên cậu lại không ngờ được rằng máu cờ bạc rất mau chóng đã ngấm vào máu mình. Cậu thua đến tối tăm mặt mũi, không còn lại xu dính túi, từ sớm đã quên sạch lời dặn của cha.

Thì ra, sự lo lắng của ông Vương quả thực không thừa. Ra khỏi sòng bạc, cậu bé vô cùng chán nản. Anh vốn tưởng rằng hai ván sau cùng có thể kiếm lại được cả vốn lẫn lời bởi lúc đó lá bài trên tay đang rất tốt. Nào ngờ càng say lại thua lại càng thảm hơn.

Ông Vương nói: "Con vẫn còn phải đi vào sòng bài tiếp nữa. Nhưng con đã thua sạch hết tiền vốn, ta không thể cho con thêm đồng nào nữa cả. Chúng ta có giao ước trước, con cần phải tự mình kiếm lấy tiền".

Không lâu sau, cậu tận dụng thời gian một tháng đi làm nhân viên thời vụ kiếm được 700 đô-la. Một lần nữa, anh lại đi vào sòng bạc. Lần này, cậu tự đặt ra quy định cho mình, chỉ được phép thua một nửa số tiền. Khi thua đến nửa số tiền, nhất định sẽ rời khỏi canh bạc. Nhưng đến khi thua đến mức giới hạn mà mình đặt ra, có một ma lực vô hình khiến hai chân cứng đơ ở đó không cử động được. Cậu đã phá vỡ kế hoạch của mình. Dù day dứt trong tâm, sau cùng anh vẫn đặt hết toàn bộ số tiền lên trên canh bạc. Lần này lại thua sạch.

Người cha đứng ở bên cạnh nhìn anh không nói lời nào. Khi đi ra khỏi sòng bạc, Tiểu Vương nói với cha rằng: "Con không muốn bước chân vào sòng bạc nữa. Con chỉ có thể là một kẻ thất bại. Hơn nữa, tính cách của con cũng là đến khi thua sạch hết đồng xu cuối cùng mới chịu dừng lại".

Người cha nói: "Không, con vẫn phải đi vào sòng bạc tiếp nữa, bởi đó là nơi trận đấu diễn ra kịch liệt nhất, vô tình nhất, tàn khốc nhất trên thế giới này. Thị trường chứng khoán cũng như đời người cũng giống như canh bạc, sao con lại không bước vào?".

Cậu đành phải đi làm thuê ngắn hạn. Khi anh bước chân vào sòng bạc lần nữa đã là chuyện của nửa năm sau. Lần này, vận khí của anh vẫn không được tốt, lại là một màn thua cuộc như thường lệ. Nhưng anh đã điềm tĩnh hơn, chín chắn hơn rất nhiều. Khi tiền thua hết một nửa, anh dứt khoát rời khỏi sòng bạc. Thực chất tuy vẫn thua nhưng trong lòng anh lại có một loại cảm giác chiến thắng. Lần này anh đã chiến thắng được bản thân mình. Cậu đã không để mình phải thua đến đồng xu cuối cùng.

Lão Vương nhìn ra được niềm vui sướng của con trai, nói: "Con cho rằng đi vào sòng bạc là muốn chiến thắng ai đây! Con trước hết cần phải chiến thắng bản thân mình! Kiếm soát được bản thân mình, con mới có thể trở thành người thắng cuộc thật sự".

Từ đây, mỗi lần đi vào sòng bạc, cậu đều đặt ra một mức giới hạn cho riêng mình: Khi thua mất một phần mười số tiền, cậu nhất định sẽ rời khỏi đó. Lâu dần, quen thuộc với sòng bài và đã bắt đầu chiến thắng. Lần đầu tiên, cậu không chỉ giữ được tiền vốn, hơn nữa còn thắng được mấy trăm đô-la.

Người cha đứng bên cạnh nhắc nhở anh, bây giờ đã đến lúc phải rời khỏi bàn đánh bạc rồi. Nhưng ở vào lúc gió thuận buồm xuôi như vậy, cậu nào chịu bỏ cuộc? Quả nhiên anh lại thắng được thêm 15% số tiền. cậu mừng rỡ khôn cùng, trước mắt đã sắp thắng được con số gấp đôi. Đây là cảnh trước nay chưa từng tưởng tượng ra, trong lòng hứng khởi không thôi.

Nào ngờ, chính ngay lúc này, tình thế đã chuyển biến bất ngờ, có mấy đối thủ đã gia tăng tiền cược. Chỉ vỏn vẹn hai ván, anh đã thua sạch, cậu giật mình, khắp người đổ mồ hôi hột. Lúc này mới nhớ đến lời khuyên can của ông Vương. Nếu như lúc đó có thể rời khỏi sòng, anh đã là một người chiến thắng. Đáng tiếc, ngay trước ngưỡng cửa chiến thắng, lại một lần nữa cậu phải làm người thua cuộc.

Một năm sau, lão Vương lại đến sòng bạc xem phong cách đánh bạc của con trai. Con của ông lúc này đã giống như một tay già đời, thắng thua đều dừng lại ở mức khoảng 10%, không kể là thua mất 10%, hay là thắng được 10%, anh đều sẽ rời khỏi sòng.

Ngay cả lúc đắc ý nhất, anh cũng sẽ buông tay, dứt khoát rời đi. Lão Vương cảm động không thôi. Ông biết được rằng trên đời này người có thể rút lui ngay trong lúc chiến thắng mới là người chiến thắng thật sự. Những người như vậy, thiên hạ ít lại càng ít. Còn con trai của ông đã làm được điều đó.

Lão Vương cuối cùng quyết định bàn giao khối tài sản mấy ngàn tỷ của nhà mình cho con trai đảm trách và nói: "Nghiệp vụ là chuyện nhỏ, biết bao nhiêu người thất bại không phải là bởi họ không hiểu nghiệp vụ, mà là không khống chế được cảm xúc bản thân, rồi phóng túng dục vọng không ngừng. Người ta không phải không biết cách nắm giữ tài sản mà là không kiểm soát nổi chính mình. Điều này, con đã học được rồi".

Quả đúng vậy, đối thủ khó chiến thắng nhất là chính bản thân mình. Kiểm soát tâm trạng, khắc chế cảm xúc tham lam, sợ hãi, tuyệt vọng, hối hận… dường như là một quan ải bất tận của đời người. Người có thể thành công nhất định phải học được kiềm chế bản thân. Còn chỉ vì cái lợi mà mê mờ, thì tiền bạc có bao nhiêu rồi cũng trôi hết theo dục vọng và lòng tham vô tận.

Liê hệ việc biết điểm dừng trong đầu tư chứng khoán

Jess Livermore đã từng nói: "Thị trường là nơi học hỏi không ngừng, cuộc chơi không bao giờ kết thúc và phải biết bao giờ là đủ để luôn thắng trên thị trường".

Việc phân bổ tỷ trọng cổ phiếu/tổng tài sản đầu tư mà mình có để đối phó với các tình huống của thị trường. Chẳng hạn, khi thị trường thuận lợi thì tỷ trọng cổ phiếu có thể ở mức cao để tận dụng cơ hội. Tuy nhiên, khi thị trường khó phán đoán tỷ trọng cổ phiếu nên ở mức trung bình để vẫn tận dụng được cơ hội và vẫn phòng tránh được rủi ro cũng như có dòng tiền tận dụng cơ hội khi nó đến.

Trong trường hợp thị trường quá rủi ro thì tỷ trọng cổ phiếu nên ở mức càng thấp càng tốt để giảm thiểu tối đa các thiệt hại và có nguồn vốn cho các cơ hội tương lai. Hiện tại, thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng trở lên chuyên nghiệp hơn với nhiều cổ phiếu vẫn tăng giá tốt trong các năm qua bất chấp việc chỉ số đi lên hay đi xuống.

Do đó, nhà đầu tư nên hạn chế việc quá phụ thuộc vào điểm số của thị trường mà nên dành thời gian quan tâm nhiều hơn tới giá trị nội tại của doanh nghiệp và tập trung vào các cơ hội mà mình thật sự có niềm tin cũng như hiểu rõ doanh nghiệp.

Đồng thời không nên quá ngủ say trên chiến thắng để rồi những lần đầu tư sau thiếu cẩn trọng từ đó đưa ra những quyết định sai lầm và chóng vánh.

Qua cây chuyện trên có thể thấy công việc đầu tư chứng khoán, giao dịch cổ phiếu cũng như việc kinh doanh, nếu không có những quy tắc để quản lý tiền bạc thì việc mất tiền trên thị trường là điều dễ hiểu.

Việc không có cái nhìn dài hạn về đầu tư, không có kiến thức, kinh nghiệm và luôn tìm kiếm sự may rủi thì sẽ nhìn thị trường giống như một kiểu "cờ bạc". Quy tắc quản lý vốn không chỉ bảo vệ tiền trong giao dịch trên thị trường để tìm kiếm lợi nhuận của nhà đầu tư, mà nó sẽ giúp cho nhà đầu tư tồn tại trên thị trường trong thời gian dài.