Ủy ban Chứng khoán có thể “dập cầu dao” nếu thị trường biến động mạnh gây rủi ro hệ thống

Thời hạn tạm ngừng đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán không quá 5 ngày làm việc. Trong trường hợp cần thiết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước báo cáo Bộ trưởng Bộ Tài chính xem xét gia hạn thời hạn tạm ngừng đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán, thời gian gia hạn thêm mỗi lần không quá 05 ngày làm việc.

Bộ Tài chính vừa đư ra dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật chứng khoán. Trong đó, đáng chú ý dự thảo có đề cập tới các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn thị trường chứng khoán.

Theo dự thảo, các nguy cơ, rủi ro hệ thống là các tình huống sau hoặc khi có dấu hiệu cho thấy các tình huống sau có thể xảy ra như (1) Tổ chức kinh doanh chứng khoán quy mô lớn hoặc một số tổ chức kinh doanh chứng khoán ngừng hoạt động hoặc giải thể, phá sản; (2) Có biến động đáng kể của một hoặc một số yếu tố sau ở quy mô toàn thị trường: tổng giá trị vốn hóa, tổng giá trị giao dịch/phiên, tổng giá trị vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài trên thị trường chứng khoán, tổng giá trị cho vay giao dịch ký quỹ tại các công ty chứng khoán, tổng giá trị danh mục ủy thác đầu tư tại các công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán; (3) Có sự kiện ảnh hưởng tiêu cực đến việc vận hành một cách ổn định, trật tự, thông suốt của thị trường chứng khoán hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân ở quy mô toàn thị trường.

Khi xảy ra các vấn đề trên, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) được thực hiện yêu cầu Sở Giao dịch chứng khoán tạm ngừng, đình chỉ giao dịch đối với một hoặc một số chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán; Tạm ngừng, đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoặc khôi phục hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán cơ sở, thị trường chứng khoán phát sinh của Sở giao dịch chứng khoán; Yêu cầu Sở giao dịch chứng khoán thay đổi giờ mở cửa giao dịch, thu hẹp biên độ giao động giá, ngắt mạch thị trường đối với các giao dịch khớp lệnh liên tục hoặc các biện pháp kỹ thuật khác...

Sở giao dịch chứng khoán, Tổng công ty lưu ký bù trừ chứng khoán Việt Nam, ngân hàng thanh toán, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán phải báo cáo ngay cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhưng không chậm hơn 24 giờ sau khi xảy ra sự cố, sự kiện, biến động ảnh hưởng đến an toàn, ổn định và tính toàn vẹn của thị trường chứng khoán và khi kích hoạt kế hoạch ứng phó, khắc phục của mình; báo cáo thường xuyên hoặc theo yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về quá trình thực hiện, kết quả thực hiện kế hoạch ứng phó, khắc phục.

Thời hạn tạm ngừng đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán không quá 5 ngày làm việc. Trong trường hợp cần thiết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước báo cáo Bộ trưởng Bộ Tài chính xem xét gia hạn thời hạn tạm ngừng đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán, thời gian gia hạn thêm mỗi lần không quá 05 ngày làm việc.

Trước đây, khi thị trường giảm sâu bởi những sự cố khách quan, không ít nhà đầu tư đã mong đợi động thái tạm ngưng giao dịch. Tuy nhiên, điều này chưa từng được diễn ra do chưa có chính sách cụ thể. Trong khi đó, thị trường chứng khoán Mỹ đã không ít lần tạm ngưng giao dịch (hay còn gọi là "dập cầu dao") khi biến động mạnh trong dịch Covid-19 vừa qua.